Το "Superfly" αποτέλεσε το ζενίθ της καριέρας του Curtis Mayfield τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά και διαμόρφωσε σε τεράστιο βαθμό τη μουσική μέχρι σήμερα
Στις 11 Ιουλίου του 1972 κυκλοφόρησε το άλμπουμ “Super Fly” του Curtis Mayfield. Επρόκειτο για το soundtrack της ομώνυμης ταινίας, που όμως αποδείχθηκε πολύ πιο δημοφιλές, με αποτέλεσμα σήμερα η ταινία να είναι σχεδόν ξεχασμένη, όμως το άλμπουμ να θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα της μαύρης μουσικής.
Ο δίσκος έγινε αμέσως χρυσός, βοηθούμενος κι από την τεράστια επιτυχία των δύο singles που προήλθαν από αυτόν, τα “Freddie’s Dead” και “Superfly”,που σκαρφάλωσαν στην κορυφή των charts και πούλησαν εκατομμύρια αντίτυπα. Μαζί με το “What’s Going On” του Marvin Gay (1971) εισήγαγαν το πρωτοποριακό είδος του “soul concept album”, δηλαδή δίσκους με ενιαία θεματολογία που είχε να κάνει με κοινωνικά θέματα.
Ως soundtrack μιας κλασικής “blaxploitation” ταινίας ήταν αναμενόμενο οι στίχοι να αναφέρονται στη φτώχεια και την κατάχρηση, τα τραγούδια του Mayfield όμως σε αντίθεση με το φιλμ παίρνουν ξεκάθαρη θέση ενάντια στο εμπόριο ναρκωτικών. Η επιλογή του Mayfield για το “SuperFly” ήταν εμπνευσμένη. Κανένας άλλος καλλιτέχνης δεν γνώριζε τόσο καλά και εξέφραζε στη μουσική του με τόση φυσικότητα τις περιθωριακές, αμφιλεγόμενες πτυχές της ζωής στις μεγαλουπόλεις. Ο Mayfield κατάφερε να βάλει μέσα στους στίχους στοιχεία από τη ζωή του και την άποψή του για τα πράγματα, καθώς παράλληλα έδινε ζωή στους χαρακτήρες.
Σε αντίθεση με την ταινία, σωστά αποφεύγει να ωραιοποιήσει και να εκμεταλλευτεί τα θέματα του εγκλήματος και των ναρκωτικών. Χρησιμοποιεί κάθε τραγούδι για να εστιάσει σε διάφορες πτυχές του προβλήματος που ο ίδιος θεωρεί μάστιγα της Αμερικής, χωρίς όμως να ηθικολογεί, απλά λέει τα πράγματα όπως είναι, τόσο σχετικά με τους χαρακτήρες της ταινίας όσο και με την πραγματική ζωή. Τα «μαθήματα» που μπορεί κάποιος να διδαχτεί από το άλμπουμ έρχονται μέσα από την έντονη αφήγησή του και την ικανότητά του να μπαίνει στο μυαλό των χαρακτήρων.
Το στοιχείο όμως που δεσπόζει στο άκουσμα του άλμπουμ είναι ο ήχος του. Ηχογραφημένο σε μόνο τέσσερις ημέρες το “Super Fly” είναι παράδειγμα της πολύπλοκης και εκλεπτυσμένης RnB που εκείνη την εποχή έφτιαχναν καλλιτέχνες όπως ο Marvin Gaye, ο James Brown και ειδικότερα ο Isaac Hayes, του οποίου το βραβευμένο με Όσκαρ soundtrack του “Shaft”, του 1971, περιείχε το συνδυασμό funky ρυθμού και πλούσιας ενορχήστρωσης που ήταν η βασική επιρροή του Mayfield.
Με τα βαριά, σκοτεινά grooves, τη χαρακτηριστική κιθάρα με wah-wah και τα αιχμηρά πνευστά, το “Super Fly” ξεκίνησε ένα ολόκληρο μουσικό είδος, το “Blaxploitation Soundtrack” και επηρέασε σχεδόν όλους, από τραγουδιστές της soul μέχρι συνθέτες της τηλεόρασης, για τις επόμενες δεκαετίες. Η μουσική είναι πυκνή, με πολλά στρώματα και πάρα πολύ funky. Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα μοτίβα πνευστών, φρενήρεις ρυθμούς από κόνγκες από τον μόνιμο συνεργάτη του Mayfield, Master Henry Gibson, γκρουβάτες ρυθμικές κιθάρες και φυσικά το φαλσέτο του Mayfield, ένα από τα πιο άμεσα αναγνωρίσιμα ακούσματα από όλο το φάσμα της RnB, που ταιριάζει απόλυτα τόσο σε αργά jams όσο και σε funky κομμάτια στο στυλ του James Brown αλλά και gospel μπαλάντες.
Το άλμπουμ ξεκινά με το “Little Child Runnin’ Wild”, που αφηγείται την ιστορία του πρωταγωνιστή, από όταν μεγάλωνε μέσα στη φτώχεια του γκέτο μέχρι τον αναμενόμενο εθισμό στα ναρκωτικά, με μια μουσική υπόκρουση από έγχορδα, κοφτερά χάλκινα πνευστά και ένα μελαγχολικό σαξόφωνο. Το “Freddie’s Dead”, ένα από τα εμβληματικότερα κομμάτια του “Super Fly”, διηγείται την τραγική ιστορία ενός καλοσυνάτου αλλά αδύναμου χαρακτήρα που παρασύρεται στη ζωή ενός εμπόρου και του οποίου ο αναπόφευκτος θάνατος αφήνει παγερά αδιάφορους τους πάντες. Στο “Pusherman” ο Mayfield παρομοιάζει τη ζωή ενός εμπόρου ναρκωτικών με αυτή ενός buisinessman, σαν να είναι ένας ακόμη τρόπος να κερδίσει κάποιος τα προς το ζην σε δύσκολες καταστάσεις ενώ στο τραγούδι “Superfly” ο ομώνυμος ήρωας αντιμετωπίζεται σαν ένας ανήθικος τζογαδόρος, σε αντίθεση με την ηρωοποίησή του στην ταινία.
Τεράστιο ρόλο έπαιξε το “Super Fly” στη γέννηση και διαμόρφωση της hip hop και rap μουσικής. Ο ήχος του Curtis Mayfield έχει μια διαχρονικότητα που ταιριάζει στους hip hop καλλιτέχνες και βοήθησε στο να συνδέσει τη soul με τα νέα στοιχεία που εμφανίζονταν κι έτσι να δημιουργηθεί ένα κράμα που αποτέλεσε τη βάση της νέας μουσικής.
Εκτός από την μουσική επιρροή που έχει ασκήσει σε καλλιτέχνες όπως οι Beastie Boys, The Notorious B.I.G., Erykah Badu, Snoop Dogg, Eminem, Chance the Rapper, και Beyoncé, τα κομμάτια του “Super Fly” έχουν αποτελέσει μια αστείρευτη πηγή για sampling και remixing.
Δεν είναι εύκολο να πει κάποιος με σιγουριά ποιο κομμάτι του Mayfield έχει σαμπλαριστεί περισσότερες φορές, αλλά το “Give Me Your Love (Love Song)” από το “Super Fly” σίγουρα είναι ένα από αυτά.
Με την εξέλιξη του hip hop άλλαξε και ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνταν τα samples κομματιών του Mayfield. Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 οι παραγωγοί όπως ο Dr.Dre και ο Pete Rock χρησιμοποιούσαν τα beats του Mayfield σαν τη βάση των κομματιών που έφτιαχναν, πάνω στην οποία γινόταν το rapping. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, τη «χρυσή εποχή του hip hop» η επιρροή του Mayfield έφτασε στο απόγειό της. Samples από το “Super Fly” χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Tupac (“RU Still Down”), ο Notorious B.I.G. (“Intro”) και ο Nas (“Across The Tracks”).
Τις επόμενες δεκαετίες η χρήση της μουσικής του Mayfield συνεχίστηκε αμείωτη, πολλές φορές με πιο ευφάνταστους και διακριτικούς τρόπους και στις μέρες μας hip hop καλλιτέχνες, όπως ο Kendrick Lamar, ο J. Cole και ο Chance The Rapper εξακολουθούν να αποτίουν φόρο τιμής στον Mayfield χρησιμοποιώντας τη μουσική του στα τραγούδια τους. Πολλά samples από το “Super Fly” έχουν χρησιμοποιηθεί και σε άλλα είδη μουσικής, όπως η House, η RnB και η Reggae.
Λόγω της απρόσμενης επιτυχίας του Superfly ο Mayfield στη συνέχεια έγραψε αρκετά soundtracks τη δεκαετία του ’70, κανένα όμως δεν ήταν τόσο επιτυχημένο όσο αυτό. Το “Superfly” είναι ένα αριστούργημα της κοινωνικά συνειδητοποιημένης ψυχεδελικής funk. Αποτέλεσε το ζενίθ της καριέρας του Curtis Mayfield τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά, συγκαταλέγεται ανάμεσα στα σημαντικότερα άλμπουμ των 70s και διαμόρφωσε σε τεράστιο βαθμό τη μουσική μέχρι σήμερα.
Comments