Μια ολόκληρη δεκαετία μετά τον σχηματισμό τους ως underground thrash metal γκρουπ στο Λος Άντζελες το '81, το "Black Album" είναι μια κομβική στιγμή στην καριέρα τους
Στην ιστορία της metal μουσικής, δεν υπάρχει ίσως κανένας άλλος δίσκος που να έχει προκαλέσει τόσο διχασμό σε κοινό και κριτικούς όσο το ομώνυμο άλμπουμ των Metallica. Γνωστό ως “The Black Album” είναι το πέμπτο άλμπουμ του συγκροτήματος και κυκλοφόρησε σαν σήμερα, στις 12 Αυγούστου του 1991.
Μια ολόκληρη δεκαετία μετά τον σχηματισμό τους ως underground thrash metal γκρουπ στο Λος Άντζελες το ’81, το Black Album είναι μια κομβική στιγμή στην καριέρα τους, κερδίζοντάς τους ένα πολύ πιο mainstream ακροατήριο και εμπορική επιτυχία – για πολλούς μάλιστα αποτέλεσε εισαγωγή στο είδος και ενέπνευσε μια νέα γενιά metal μουσικών – ενώ παράλληλα αποδείχθηκε σε μεγάλο βαθμό διχαστικό για τους σκληροπυρηνικούς και όχι μόνο οπαδούς του συγκροτήματος.
Το λιτό, γκριζόμαυρο εξώφυλλο του δίσκου με την εικόνα ενός κροταλία, που παραπέμπει σε μια αμφιλεγόμενου συμβολισμού αμερικανική σημαία, και το ελάχιστα αντιληπτό logo του συγκροτήματος δίνουν τον τόνο για το περιεχόμενο και την ουσία του άλμπουμ: Μια εντυπωσιακή δουλειά όπου οι Metallica αφήνουν συνειδητά και οικειοθελώς πίσω τους μεγάλο μέρος της μέχρι τότε γνωστής thrash αισθητικής τους. Απογυμνωμένο από τη συνθετική πολυπλοκότητα της προηγούμενης δεκαετίας του γκρουπ, το Black Album τείνει προς απλούστερες, πιο άμεσες δομές τραγουδοποιίας, με πολύ λιγότερη επιθετικότητα και ταχύτητα, και όμως εξακολουθεί να αγκαλιάζει με αυτοπεποίθηση διάφορες πτυχές του heavy metal (και ακόμη, του κλασικού rock), με το κουαρτέτο να επιδεικνύει μια βαθιά ενδοσκόπηση που, αν και όχι εντελώς καινούργια γι’ αυτούς, εδώ τελειοποιείται.
Είναι φανερό ότι με το Black Album, οι Metallica πατάνε στα σημαντικά επιτεύγματα του προηγούμενου άλμπουμ τους, “…And Justice For All” (για παράδειγμα, το “Sad But True” μοιάζει με ανανεωμένη έκδοση του “Harvester Of Sorrow”), και τα στρέφουν σε μια νέα κατεύθυνση.
Μέρος αυτής της αλλαγής θα πρέπει σίγουρα να πιστωθεί στην παρουσία του Καναδού παραγωγού Bob Rock.
Δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πώς ο Rock, ο οποίος εργάστηκε επίσης ως παραγωγός για τους Mötley Crüe μεταξύ άλλων, θα μπορούσε να επηρεάσει τους Metallica προς έναν πιο groovy -ακόμη και εντελώς funky – ήχο: Το “Holier Than Thou” διαθέτει μια διακριτική glam-metal αισθητική ενώ τραγούδια όπως το “Don’t Tread On Me” ή το “Through The Never”, έχουν έντονα riffs και grooves που θυμίζουν Pantera.
Δεν είναι επίσης δύσκολο να καταλάβουμε πώς η συμβολή του Rock θα μπορούσε να πείσει το συγκρότημα να γράψει μια power ballad, η οποία μέχρι σήμερα παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή τραγούδια του συγκροτήματος, ακόμα και για πολλούς μη-metal ακροατές: Το “Nothing Else Matters” λειτουργεί για τους Metallica όπως το “Stairway To Heaven” για τους Led Zeppelin ή το “Child In Time” για τους Deep Purple.
Και υπάρχουν πολλά ακόμα. Υπάρχει η εφιαλτική, τρομακτική ατμόσφαιρα του σχετικά φιλικού προς την εμπορική αγορά εναρκτήριου “Enter Sandman” και οι μελαγχολικοί, όμορφοι στοχασμοί των “The Unforgiven” και “My Friend Of Misery” (αναμφισβήτητα, τόσο σε ηχητικό όσο και σε στιχουργικό επίπεδο, δύο απο τα πιο δυνατά κομμάτια του άλμπουμ και από τα πιο εμπνευσμένα που έχουν δημιουργήσει ποτέ οι Metallica).
Το “Wherever I May Roam” έχει ένα νομαδικό, ελεύθερο πνεύμα και ένα βαρύ stoner υπόβαθρο, ενώ το “Of Wolf And Man” είναι απόκοσμο και ποιητικό. Το “The God That Failed” είναι ένα πολύ προσωπικό τραγούδι από τον James Hetfield, εμπνευσμένο από τον θάνατο της μητέρας του, η οποία αρνήθηκε την ιατρική θεραπεία λόγω της πίστης της στη Χριστιανική Επιστήμη. Τέλος υπάρχει το γρήγορο outro “Struggle Within”, αναμφισβήτητα το πιο thrash κομμάτι του δίσκου.
Παράλληλα με τα trademark riffs των Metallica, ο Hetfield επιδεικνύει σταθερά τα καθαρά φωνητικά και την ευελιξία του – χωρίς να λείπουν βέβαια οι δυνατές κραυγές, και το χαρακτηριστικό drumming του Lars Ulrich είναι κι εδώ παρών, παρά τα χαμηλότερα bpm. Στον Kirk Hammett, εκτός από τις φοβερές lead κιθάρες -με εκτεταμένο tremolo picking και χρήση wah-wah – χρεώνεται και το γνωστότερο ριφ που έχουν γράψει ποτέ οι Metallica, αυτό του “Enter Sandman”. Οι μπασογραμμές του Jason Newsted (οι οποίες ήταν ανύπαρκτες στο “…And Justice For All”) εδώ για πρώτη φορά ακούγονται, κάτι που επίσης οφείλεται στον Bob Rock.
Δεδομένης της πληθώρας ήχων και στυλ, οι Metallica καταφέρνουν και με το παραπάνω να δημιουργήσουν ένα ενιαίο σύνολο. Ως προς αυτό, εύκολα γίνεται ο παραλληλισμός με το “White Album” των Beatles. Οι ομοιότητες, είτε ηθελημένα είτε από σύμπτωση, είναι πολλές: Και τα δύο έχουν για τίτλο το όνομα του συγκροτήματος, όμως έγιναν γνωστά ως «άσπρο» και «μαύρο», λόγω των σχεδόν μονόχρωμων εξωφύλλων. Είναι επίσης το πρώτο διπλό άλμπουμ και για τα δύο συγκροτήματα. Το κυριότερο, πρόκειται για συλλογές πολύ διαφορετικών μεταξύ τους τραγουδιών, με έντονο πειραματισμό και εξερεύνηση νέων δρόμων, και έρχονται μετά από τους δίσκους που καλλιτεχνικά μέχρι τότε θεωρούνταν ως η καλλιτεχνική κορυφή για τα συγκροτήματα, το “Sgt. Pepper’s” και το “Justice”αντίστοιχα.
Το “Black Album” έλαβε ευρεία αποδοχή από τους κριτικούς και έγινε το γνωστότερο και πιο επιτυχημένο άλμπουμ των Metallica.
Ανέβηκε στο νούμερο ένα σε δέκα χώρες και πέρασε τέσσερις συνεχόμενες εβδομάδες στην κορυφή του Billboard 200. Είναι ένα από τα άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις, με πάνω από 30 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.
Μέρος της τεράστιας επιτυχίας του σίγουρα οφείλεται και στις περιοδείες και συναυλίες που ακολούθησαν (όπου οι Metallica το έπαιζαν ολόκληρο, αλλά με αντίστροφη σειρά κομματιών, ξεκινώντας από το τελευταίο του δίσκου). Το 1991, για τέταρτη φορά, οι Metallica έπαιξαν στο πλαίσιο του φεστιβάλ “Monsters of Rock”. Η προσέλευση του κόσμου ήταν πολύ μεγάλη σε όλη την περιοδεία, με αποκορύφωμα την τελευταία συναυλία, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1991 στη Μόσχα.
Περιγράφηκε ως «η πρώτη δωρεάν υπαίθρια δυτική ροκ συναυλία στην ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης» και την παρακολούθησαν περίπου 150.000 έως 500.000 άνθρωποι, με ορισμένες ανεπίσημες εκτιμήσεις να ανεβάζουν την προσέλευση σε 1.600.000 άτομα. Ήταν σίγουρα η μεγαλύτερη συναυλία που είχε γίνει ποτέ στη Σοβιετική Ένωση και για πολλούς είναι συμβολικά δεμένη με τη διάλυσή της λίγους μήνες αργότερα.
Είτε το αγαπά κανείς είτε το μισεί, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το “Black Album’ είναι ένας δίσκος που άλλαξε τα δεδομένα τόσο για τους Metallica όσο και για την ιστορία της μουσικής.
Comments